Làng nghề cổ trở lại 36 phố phường

Thăng Long – Hà Nội, mảnh đất ngàn năm văn hiến, nơi hội tụ nhiều truyền thống văn hóa lịch sử đáng quý của dân tộc, mà trong đó, có lẽ tự hào nhất là Khu phố cổ Hà Nội - di sản văn hóa quốc gia với nhiều phố nghề truyền thống.

 

Từ xa xưa, những người thợ thủ công tài hoa từ khắp nơi đã biết tụ hội về mảnh đất Kinh kì, mang theo những “món nghề” độc đáo của địa phương mình để liên kết với nhau lập ra những “phố Hàng”, chuyên sản xuất và buôn bán những sản phẩm quê hương. Nhưng theo thời gian và cũng để phù hợp hơn với nhu cầu xã hội, nhiều “phố Hàng” đã bị mai một dần sản phẩm đặc trưng.

Trước thực trạng đó, Ban quản lí Phố cổ Hà Nội đã nghiên cứu và tổ chức những chuỗi hoạt động văn hóa, nhằm giới thiệu, quảng bá, tôn vinh những nét văn hóa xưa của các phố nghề, và cũng nhằm khơi gợi lại hình bóng của những “phố Hàng” Hà Nội.

Nằm trong chuỗi sự kiện tôn vinh các giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của Hà Nội, từ ngày 26/7/2013 tới ngày 30/8/2013, tại 3 địa điểm Đình Kim Ngân (42 - 44 Hàng Bạc); Đình Đồng Lạc (38 Hàng Đào); Ngôi nhà di sản phố cổ Hà Nội (87 Mã Mây), đã diễn ra triển lãm Giới thiệu nghề truyền thống năm 2013, do Ban quản lí phố cổ Hà Nội tổ chức. 

 

Qua nhiều thế hệ không ngừng tìm tòi, sáng tạo, những người thợ chăm chỉ của làng nghề tiện Nhị Khê, huyện Thường Tín đã khiến nghề tổ của cha ông ngày càng phát triển. Từ những lò tiện thô sơ với cưa, vời, bộ quét, khoan, miết, đá mài, bàn tiện, vồ (những dụng cụ cơ bản của nghề tiện thủ công), ngày nay, bằng những cưa máy, máy dập hạt tròn, cối máy xay hạt cho nhẵn, máy sấy hạt… làng nghề tiện thủ công Nhị Khê xưa kia đã “trở mình” thành một “khu xưởng” sản xuất quy mô lớn và hiện đại. Từ nhiều thế kỉ trước, để tiêu thụ các sản phẩm của mình, nhiều người con của Nhị Khê đã di chuyển tới con phố Tô Tịch bên cạnh bờ  hồ Gươm để sinh sống và sản xuất, dần dần hình thành nên một “con phố tiện” giữa Thủ đô. Qua những sản phẩm trưng bày tại đình Đồng Lạc, những người thợ tiện đã cho chúng ta thấy được bước phát triển sáng tạo và vượt bậc của một loại hình nghề thủ công truyền thống, từ những vật dụng gia dụng giản đơn tiến tới những sản phẩm mĩ nghệ cao cấp, với các chất liệu đa dạng, phong phú như sừng, ngà, xương, vỏ trai, đá… 

CÁC SẢN PHẨM MÂY TRE ĐAN PHÚ VINH TAI ĐÌNH KIM NGÂN(42 - 44 HÀNG BẠC). 

 

Mây tre đan Phú Vinh, huyện Chương Mỹ vẫn được biết đến như một trong những làng nghề truyền thống lâu đời. Có lẽ, đối với người dân nơi đây, nghề đan lát mây tre đã trở thành một phần máu thịt, một phần hơi thở. Các sản phẩm của những nghệ nhân Phú Vinh, từ bình dân, phổ thông như rổ, rá.. hay các sản phẩm tinh xảo như tranh, tượng, lọ hoa, chụp đèn… từ lâu đã trở nên nổi tiếng khắp trong và ngoài nước. Đến với triển lãm làng nghề lần này, ban Quản lí phố cổ Hà Nội đã đặc biệt mời được nghệ nhân Nguyễn Văn Trung – người đã có hơn 40 năm gắn bó với nghề mây tre đan, người đã giành được nhiều giải thưởng quốc tế, tới trình bày và biểu diễn những “ngón nghề” đặc sắc của nghề tổ làng Phú Vinh.

NGHỆ THUẬT SƠN MÀI TẠI NGÔI NHÀ DI SẢN (87 MÃ MÂY).

 

Ngôi nhà di sản này có lẽ là không gian mang đậm tính nghệ thuật nhất trong triển lãm Nghề truyền thống lần này. Tại đây, các sản phẩm được trưng bày vừa theo lối truyền thống nhưng cũng mang cả phong cách hiện đại. Ngoài ra, nghệ thuật sắp đặt cũng được Ban quản lí phố cổ Hà Nội đề cao, nhằm thể hiện trọn vẹn tính ứng dụng của nghệ thuật sơn mài đối với cuộc sống.